Nekazaritza eta industriaren historia
Nekazal-Industria
Retanako Enziklopedia
- Harrobiak
- Basogintza: ikazkintza
- Karogintza
- Zentralak-errotak
Ezkurretako Txondorplaza
Harrobiak
Irazustazpiko karobiko ataka
XIX. mende arte
Etxegintzaz aparte nabarmena da Albizturko urasken langintza Liburu zaharretan Albizturko harrobietaz hitzegiterakoan aipatzen dira “Canteras de mármol y jaspe de Urlis y Azkendaran izeneko harrobiak.
Urliz/Urlis
- Urlizko jaspe beltzaren harrobia
- Azkendaran
- Cantera de bermejo?
XIX.mendetik aurrera
XIX.mendetik aurrera honako harrobiak ziren nagusi:
- Musiondo/Mutiondo
- Eztiola
- Santutxo (baserriaren atzekaldean)
- Itxaso (baserriaren azpikaldean, Olagi kaldereria dagoen tokian)
Harrobi hauetan ateratako harriarekin eraiki zen Bidaniko eliza berria.
Urlizko Txondorplaza
San Anton Harrobia
XX-XXI.mendea
- San Antón harrobia (aipatu behar da harrobi honen eragina Aldabazarrerako zenbait bideetan)
Basogintza/Ikazkintza
Ikazkintza txondor plazak
XVIII-XIX mende bitartean Albizturko herrisailetatik/herri-basoetatik ikatza egiteko egurra asko eta asko ustiatu egin zen. Hona hemen bideetan zehar aurkitu diren txondorplaza bakan batzuk. Baina pilo bat egongo dira basoan barrena bidetxidurretan barreiatuta. Santamarina auzoan badakigu Olloki aldean asko ibili zirela ikazkintzan (Ikus argazkia zaharra Vidania liburuan)
Irazustazpiko karobia
Auzo | Ingurua | Tokia | Bidea | Oharrak |
---|---|---|---|---|
Santamarina | Olloki Esnabide | Etxetxotik gertu | Etxetxo-Errosagasti (esnabide) | |
Santamarina | Aundizabal | Aundizabal azpian | Larrañagako borda bidean | Pagodia |
Santamarina | Aundizabal Gaintzain | Argisain erreka eta Gaintzain artean | Aundizabal bide zaharren azpian | |
Santamarina | Erdiko gaztañadia | Etxeberrisaletxetik gertu | Mutianzar-Zazpiturri | Norteko haritza |
Santamarina | Infernu erreka Salarriaga baso | Infernuko erreka-Salarriaga bidetxurra | Infernuko erreka-Salarriaga bidetxurra | |
Santamarina | Telleria Iturriondorraga | Telleria Iturriondorraga | ||
Ergoena | Intxurre* | Labarrakieta | Pagadia | |
Aizkorriaundi | Azti / Urliz Ormazerka | Azti eta Ormazerka artean | Urlizko bordaren bidea | |
Aizkorriaundi | Ustela | Ustelako txabola | Ustelako txabolako bidetxurra | Norteko haritza |
Aizkorriaundi | Ustelako zuloa | Ustela eta Larte artean | Larrarte bidean | Pagadia |
Aizkorritxiki | Txikorta | Muskotegi | Pagadia | |
Aizkorritxiki | Igarantxulo | Igarango bordaren bidean | ||
Olate | Urretako borda | Urretako borda | Urreta eta Artutxako borden bidea | Gaztainondo eta pagoak |